قطعات ادبی به مثابه “صورت مسئله” معماری، از اواسط دهه 1970 تا اواخر دهه 1980 مورد توجه بسیاری قرار گرفته بود. آموزگار_معمارانی چون جان هجداک، رودولفو ماچادو، جورج سیلوتی، پیتر والدمن در این زمینه پیشتاز بوده اند. آن ها از روایت های علمی معماری، دست به ساخت گزیده هایی زدند که آن ها را می توان با ارزش هنری شان به عنوان قطعاتی ادبی تلقی کرد. این گزیده ورای دقتی که در استفاده از زبان در آن به کار رفته است، دارای نوشتاری انگیزه بخش و تفسیرپذیر است و امکان تاویل های متفاوتی را فراهم می آورد.
انگیزه بخشی و عدم محدودیت در تاویل، در حقیقت ویژگی های عمده نوشتاری است که هدف آن نه تنها چالش با تصور، بلکه بسط و توسعه تفکر انتقادی از موضوعات فردی در تقابل با موضوعات جمعی نیز هست.
قطعه ادبی سه بخشی ماچادو در معماری و ادبیات، شاید بهترین گواه از قدرت رابطه دو سویه معماری/ادبیات باشد. پی نوشت او در این اثر شاید به بهترین نحو این مضمون را به طور خلاصه بیان کند:
“افسانه ها گواه تمایل به واقعیتی دیگرند، واقعیتی که از بیشتر واقعیات ساخته شده موجود متفاوت است. در آنجا نیروی انگیزه بخش در این است که باعث شویم خواننده آرزو کند که آنچه را که متصور شده است…
آیا ما نمیخواهیم آنچه که تا کنون وجود نداشته است، به وجود آید؟”
بنابراین می توان پیشنهاد کرد که “افسانه پردازی” یا “روایتگری” معماری برای اینکه بتواند سودمند باشد، باید شرایط زیر را برآورده کند:
* واقعا بتواند به عنوان افسانه صرف ارزش داشته باشد.
* ماهیتا خوشایند باشد.
* شخصی و در عین حال جهانی باشد.
* بیانگر نیازهای درونی برای نقد از خویشتن باشد.
* اصیل و اندیشمندانه باشد.
* انگیزه بخش و تاویل پذیر و همچنین برای درگیر کردن مشارکت فعال خواننده به انداه کافی مبهم باشد.
آنگاه این سوال مطرح می شود: کدام یک از فرم های ادبی به عنوان وسیله ای برای برانگیختن طراح، قوی ترند: افسانه پردازی، مقاله نویسی یا شعر؟!
