شعر و ادبیات به دو صورت مستقیم و مرکب برای معماران الهام بخش هستند.
الهام بخشی مستقیم:
این راهبرد مستقیم از طریق تعابیر ظاهری از محیط (فضا)هایی که در آثار ادبی توصیف شده اند، اتفاق می افتد. تعبیر ظاهری “ایستا” زمانی روی میدهد که شخص از تعبیر بصری مستقیم عناصر فرمی و فضایی محیطی که در اثر ادبی توصیف شده است، استفاده کند. تعبیر “پویا” زمانی رخ می دهد که محصول معماری از توجه و توصیف مستقیم رها باشد و در عوض به ارتباط انتزاعی “هاله”، “حال و هوای فضایی” و “جوهره” کلی قطعه ادبی بپردازد. برای دست یافتن به تعبیر مستقیم/ پویا، شخص باید “هاله”، “حالت” و “احساس” شعر یا قطعه ادبی را کشف کند و برای فهم آن بکوشد.
به عنوان مثال، مکاشفه “ادراک و آگاه شدن از مشی خاص” توماس استرنز الیوت برای معماران دستاوردی ارزشمند به شمار می آید. ادگار آلن پو را می توان به عنوان شاعری با اهمیت ویژه برای اهداف معماری در نظر گرفت، چرا که او درباره زیبایی شناسی و سنتز شعر به گونه ای می نویسد که می تواند کمک بزرگی برای معماران باشد. از میان موضوعات متعددی که ادگار آلن به آن ها پرداخته است، “احساس شاعرانه شب” برجسته ترین است.
الهام بخشی مرکب:
حد نهایی استفاده از شعر و ادبیات را “الهام بخشی مرکب” می نامند. این حالتی از الهام بخشی است که در آن معمار تحت تاثیر آنچه که خوانده است قرار می گیرد و به نوشتن تحریک می شود. او برای خود یادداشت هایی می نویسد، ایده های خود را پیش نویسی می کند یا با نوشتن داستان و شعر یا تعمق در گزین گویه ها، قبل یا بعد از اینکه پروژه اش را طراحی کرده باشد و به جهت نیات شخصی یا مطبوعاتی (درباره آثارش) دست به تصنیف ادبی می زند.
درست بر خلاف این عقیده که معماران اهل نوشتن نیستند، یا اینکه معماران بی زبان هستند، واقعیت این است که اکثر معماران برجسته در طول تاریخ به راستی به مقوله نوشتن توجه نشان داده اند و تعدادی از ایشان نیز نویسندگانی چیره دست بوده اند (مانند فرانک لوید رایت، لوکوربوزیه، آلوار آلتو و اریک مندلسون).
